اگزما

اگزما، همان التهاب پوست است که با خارش و خشکی و قرمزی پوست همراه است و نوعی عارضه پوستی است که می‌تواند در مدت‌زمانی کوتاه پیشرفت کند و سلامت پوست بدن را به خطر بیندازد. علت دقیق اگزما مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که ناشی از ناتوانی سیستم ایمنی بدن باشد.

اگزما واكنش آلرژیك و حساسیتی در پوست است كه باعث خارش، خشكی، پوسته‌ریزی و نقاط قرمز رنگ در پوست می‌شود. خسروجردی اضافه می‌کند: دونوع اگزما پوستی به نام‌های اگزمای تماسی و اگزمای آلرژیک که تقریبا علائم‌شان شبیه به هم است در بین مردم شایع است در نوع اول آن اگزمای تماسی به شکل خشکی پوست و کم‌کم در اثر تماس با مواد آلرژی‌زا در کف دست نشان داده می‌شود و در مرحله بعد حالت قرمزی، خارش و دانه‌های ریز و آبکی دیده می‌شود و در بعضی موارد همراه با زخم و ترشح روی پوست نمایان می‌شود.

اگزمای تماسی ممکن است در تمامی افراد اتفاق افتاده باشد ولی از نظر زمانی متفاوت است مثلا در بعضی افراد که پوست ضخیم‌تر دارند دیرتر علائم نمایان می‌شود در افرادی که پوست نازک دارند اگزما خودش را زودتر نشان می‌دهد و در اثر تماس با مواد شوینده به سرعت پوست علائم آلرژیک نشان می‌دهد. در اگزمای آلرژیک زمینه ژنتیکی برای بروز علائم الزامی است در این نوع از افراد تنها به دلیل تماس با مواد آلرژی‌زا، به اگزما مبتلا نمی‌شوند.

یکی از عوامل اصلی اگزما در خانم‌های خانه‌ تماس با مواد شوینده است که نوعی از اگزمای پوستی به نام اگزمای دست خانم‌های خانه را به‌خود اختصاص داده و در اثر تماس با خیلی از پاک‌کننده‌ها، صابون‌ها و لکه‌برها رخ می‌دهد. در بعضی از موارد مواد افزودنی مثل ادویه‌ها یا تماس دست با پیاز و گوجه‌فرنگی می‌تواند سبب حساسیت شود.

استفاده از آب داغ را دلیل دیگری بر حساسیت پوست دست در خانم‌ها است و می‌گوید آب داغ چربی محافظ پوست را کم می‌کند و باعث می‌شود پوست حالت خشکی داشته باشد ولی نمی‌توان گفت استفاده از آب داغ در شست ‌و شو سبب اگزما شده بلکه نوعی مساعد کننده به حساب می‌آید. به گفته این متخصص پوست و مو نخستین مرحله درمان اگزما ممانعت از مواد شوینده است و 70 درصد درمان بستگی به آن دارد.

برای جلوگیری از تماس مستقیم دست با شوینده‌ها حتما از دستکش استفاده کنید. استفاده از دستکش پلاستیکی به تنهایی تأثیری ندارد و باید یک دستکش نخی در زیر دستکش پلاستیکی استفاده شود، زیرا دستکش پلاستیکی باعث تعریق دست و افزایش عوارض بیماری می‌‌شود. مواد لاتکس موجود در دستکش‌های پلاستیکی ممکن است در بعضی افراد ایجاد آلرژی کند و برای این منظور افرادی که پوست حساس دارند بهتر است به منظور جلوگیری از قرمزی و خارش دست حتما از دستکش نخی استفاده کند.

توصیه می‌شود زمان گردگیری حتما دستکش نخی استفاده شود. بهترین زمان مصرف کرم‌ها بعد از هر بار شست‌وشو در حالی که پوست کمی مرطوب است توصیه می‌شود. در مراحل شدیدتر اگزما پزشک شروع به درمان با استفاده از پمادهای استروئیدی- کورتن‌دار در مدت کوتاه می‌کند تا التهاب‌های پوستی رفع شود. به گفته وی، بیماران بعد از یک بار مراجعه به پزشک مصرف داروها را به طور دائم و خودسرانه ادامه می‌دهند و به این‌ صورت ممکن است مشکلات پوستی دوچندان شود.

در مواردی که خارش دیده ‌شود. قرص‌های آنتی‌هیستامین برحسب شدت تجویز می‌شود، وی ادامه می‌دهد: در درمان اگزما زمان نمی‌شود تعیین کرد و درمان تا زمانی که علائم دیده می‌شود ادامه دارد. خسروجردی بهترین زمان مراجعه به پزشک و شروع درمان را هنگام مشاهده خطوط روی پوست همراه با خارش و قرمزی می‌داند و در مواردی که خشکی پوست عادی است، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها را توصیه می‌کند.

عوارض تنفسی شوینده ها

وقتی که از شوینده های غلیظ استفاده می کنیم طبیعتا احتمال خطر بسیار افزایش پیدا می کند. باید دقت کنیم که اگر شوینده ها را مقداری رقیق کنیم و از غلظتهای پایین استفاده کنیم همان کارایی را دارد که با غلظت بالا استفاده می کنیم .
بحث دیگری که متاسفانه در خانواده ها زیاد دیده می شود این است که شوینده ها را با هم مخلوط می کنند یعنی اینکه بعنوان مثال یک سفید کننده یا وایتکس با جوهر نمک یا جرم گیر مخلوط می شود . وقتی اینها مخلوط می شوند متاسفانه بخار ایجاد می کنند و این بخار وارد سیستم تنفسی افراد می شود و برای افراد سالم مشکل ایجاد می کند و کسانی که زمینه بیماری های تنفسی دارند مثل افراد مبتلا به آسم ، وضعیت شان بدتر خواهد بود و حتی می تواند منجر به مرگ شود.
بحث بعدی این است که معمولا شوینده ها با آب داغ مخلوط می شوند . که بخار ایجاد می شود و شوینده ها از طریق سیستم تنفسی به بدن منتقل می شوند و مشکل ایجاد می کنند . بنابراین توصیه می کنیم که از شوینده ها با غلظت های رقیق شده و در محیط های باز استفاده کنند یعنی درها و پنجره ها باز باشند و تهویه برقرار باشد . از مخلوط کردن شوینده ها با آب داغ جلوگیری شود . عوارض تنفسی طبیعتا عوارض شناخته شده ای است . سوزش مجاری تنفسی می تواند اولین علامتی باشد که بدنبال ورود مواد شوینده به سیستم تنفسی ایجاد می شود . سرفه یکی دیگر از علامت های تنفسی است ، اگر افرادی که از این مواد شوینده استفاده می کنند مشکل تنفسی داشته باشند تنگی نفس می تواند یکی از علائم جدی و خطرناک در آنها باشد که اگر این افراد از محیط خارج نشوند و اگر نکاتی را که لازم است را رعایت نکنند این مساله می تواند منجر به مرگ آنها هم شود. 
در ارتباط با زنان باردار گفته می شود که ترکیباتی که در مواد شوینده وجود دارد در سه ماهه اول و سه ماهه سوم بارداری می تواند خطرناک باشد اما در این دوره میزان خطر بیشتر است و دیده شده است که فرزندانی که از این زنان باردار بدنیا می آیند احتمال اینکه مبتلا به آسم شوند و احتمال اینکه خز خز سینه بگیرند دو برابر دیگر کودکان است . پس این مواد شوینده روی مادران باردار و روی جنین آنها مستقیما تاثیر می گذارد. 
اما بحثی که در ارتباط با کودکان است بحث بسیار مهمی است ، یک بخش آن بحث سیستم تنفسی است که طبیعتا بخارها می تواند سیستم تنفسی آنها را تحریک کند و مشکل ایجاد کند و بخش دوم و خطرناکتر این است که ممکن است کودکان به خاطر عدم آشنایی ای که با خطرات دارند از مواد شوینده بعنوان یک آشامیدنی استفاده کنند یعنی مایع شوینده را بخورند که این مساله بسیار جدی و خطرناک است. 
بنابراین خانواده ها باید دقت کنند که اولا کار استفاده از شوینده ها را ترجیحا زمانی انجام دهند که کودکان خصوصا کودکان 2 یا 3 ساله در منزل حضور نداشته باشند.
بحث دوم این است که زمانیکه کودکان در خانه هستند کودک را با مایع شوینده تنها نگذارند.
اما اگر کودک از مایع شوینده خورد باید چکار کنیم ؟ 
چند نکته است که باید آنها را دقیق رعایت کنیم . یکی اینکه بلافاصله دهان کودک را شستشو بدهیم. 
نکته دوم اینکه کودک ما آب نخورد این کار وضعیت را بدتر می کند چون وقتی ماده شوینده با آب ترکیب می شود ، جذب آن سریعتر می شود . بحث دیگر اینکه استفراغ عمدی در کودک ایجاد نکنیم . چون وقتی این مواد بصورت استفراغ بر می گردند از آنجا که مری لایه محافظتی ندارد ، آسیب بسیار جدی به آن می زنند پس به هیچ عنوان استفراغ عمدی ایجاد نکنیم . خوراندن شیر به این کودکان می تواند کمک کند چرا که شیر می تواند یک سد محافظتی در مقابل شوینده ها در داخل معده ایجاد کند. و یک مقداری کودکان را از خطرات دور کند.

در زمان خانه تکانی وقتی کسی که دچار بیماری قلبی است ، دچار خستگی می شود این خستگی و کار زیاد روی سیستم قلبی تاثیر می گذارد و مشکلات قلبی آنها را تشدید می کند.
در کسانیکه مبتلا به فشار خون هستند ، فشار خون بالا یک عامل خطر است و خستگی و میزان کار زیاد می تواند فشار خون آنها را بالا ببرد. 
و حتی سکته های مغزی ایجاد کند .
در کسانیکه بیماری تنفسی دارند علاوه بر اینکه شوینده ها می تواند ایجاد مشکل کند گرد و خاک هم برای آنها ( خصوصا مبتلایان به آسم ) مشکل ساز خواهد بود.
کار زیاد و مصرف انرژی بیشتر در افراد مبتلا به دیابت باعث پایین آمدن قند خون شان می شود . ترجیحا توصیه می شود دیابتی ها در کار خانه تکانی شرکت نداشته باشند.

تعداد زیادی از صابونها ، خوشبو کننده ها ، نرم کننده ها و جرم گیرها به طور دائم مورد استفاده قرار می گیرند و ممکن است مواد شیمیایی و سمی موجود در اکثر محصولات در محیط و هوای منزل پخش شده و از طریق پوست ، راههای تنفسی و گاها از طریق دهان وارد بدن شده و سبب تخریب مخاطها و ایجاد مسمومیت شود.

بروز آسیب به پوست را از دیگر مضرات بی احتیاطی در استفاده از مواد شوینده است مواد شوینده بر اساس ph ساختارشان طبقه بندی می شوند و هر چه این ماده در مواد شوینده بالاتر باشد قلیایی تر بوده و لایه های محافظ چربی پوست را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد و منجر به خشکی سطح پوست ، تسریع پیری سلولهای پوستی ،صدمات مزمن ، خارش و ریزش مو می شود.

گاهی افراد به ویژه خانمهای خانه دار برای تمیزی بیشتر سطوح سرامیکی از مخلوط سفید کننده با اسیدهای بسیار قوی مانند جوهر نمک استفاده می کنند گفت : این امر موجب آزاد شدن گاز کلرین و در نتیجه ایجاد علائم شدید مسمومیت و پنومونی شیمیایی (نارسایی حاد تنفسی) می شود و در صورت بالا بودن سن یا دارا بودن زمینه بیماریهای قلبی و ریوی حتی می تواند منجر به مرگ شود.

وی در رابطه با اینکه برخی از زنان خانه دار در استفاده از مواد سفید کننده (وایتکس) زیاده روی می کنند گفت : وایتکس قلیای قوی و بسیار خورنده و اکسید کننده است و تحریک چشم و پوست ، سوختگی های ملایم مری و دهان ، تحریک گوارشی ، استفراغ و اسهال در غلظت های بالا ایجاد می کند.

همچنین در ارتباط با خودداری از مخلوط کردن مواد شوینده در زمان استفاده خاطر نشان کرد : در زمان استفاده از شوینده های شیمیایی و پاک کننده از ماسک مناسب و دستکش استفاده و پنجره ها را باز و تهویه را روشن کنند.

اقدامات لازم در زمان مواجهه با افراد دچار مسموميت ريوي با مواد شوينده: خارج کردن لباس ها ي فرد ، خروج سريع فرد از محل و استنشاق هواي آزاد و در صورت قطع تنفس فرد تنفس دادن نه از طريق دهان بلکه توسط ماسک اکسيژن انجام شود.

رقیق كردن شوینده‌ها از عوارض پوستی جلوگیری می‌كند.
استفاده از دستكش و عدم تماس مستقیم و رقیق كردن شوینده‌ها از ایجاد عوارض پوستی جلوگیری می‌كند.